BHP – jak wygląda ocena ryzyka zawodowego?

Ocena ryzyka zawodowego to jedna z najważniejszych kwestii związanych z zasadami BHP. Każdy pracownik ma prawo znać ryzyko wykonywanego przez siebie zawodu. Powinien również wiedzieć, jak je minimalizować i co zrobić, by w miarę możliwości uniknąć wypadku w pracy. Pomaga w tym ukończenie obowiązkowego kursu BHP w miejscu pracy. Sama ocena ryzyka zawodowego nie jest obowiązkiem pracownika, warto jednak wiedzieć, na czym dokładnie ona polega, aby rozumieć ryzyko związane z wykonywaną przez siebie pracą.

Czym jest ocena ryzyka zawodowego?

Ocena ryzyka zawodowego ma wskazać pracownikowi, jak bardzo niebezpieczne są jego obowiązki. Taka wiedza jest szczegółowo przekazywana pracownikom danej firmy podczas obowiązkowego szkolenia BHP. Niektóre zawody niosą ze sobą znaczne ryzyko dla zdrowia i życia, czego przyszły pracownik musi być świadomy. Ocena ryzyka zawodowego w przejrzysty sposób pokazuje, jak bardzo niebezpieczne są konkretne zadania pracownika i jasno określa, co może stanowić dla niego zagrożenie. Pozwala również stwierdzić, czy konkretne zagrożenia można ograniczyć lub wyeliminować.

Na czym polega dokonanie oceny ryzyka zawodowego?

Oceny ryzyka zawodowego najczęściej dokonuje się w pięciu prostych krokach. Ogólnie przyjmuje się tutaj zasadę „im prościej, tym lepiej”.

1. Zebranie niezbędnych informacji – należy dowiedzieć się, jakie są stanowiska w firmie, jakie zadania się na nich wykonuje, które z nich są potencjalnie niebezpieczne itd. Warto również uwzględnić opinię pracowników i już zidentyfikowane zagrożenia z ich ewentualnymi skutkami. Należy także wziąć pod uwagę maszyny i urządzenia używane przez pracowników.
2. Zidentyfikowanie zagrożeń – należy dokonać oceny zagrożeń osobno dla każdego stanowiska pracy w danej firmie. Trzeba wziąć pod uwagę wszystkie, nawet te z pozoru błahe zagrożenia.
3. Oszacowanie ryzyka – najczęściej stosuje się przy tym skalę trzystopniową (zagrożenie małe, średnie i duże). Należy także zastanowić się, czy aktualne działania zapobiegające zagrożeniom są wystarczające.
4. Określenie działań mogących wyeliminować lub ograniczyć ryzyko – na samym początku należy się zająć największymi zagrożeniami i stopniowo przechodzić do tych coraz mniejszych. Warto pamiętać, że ryzyko duże trzeba natychmiastowo zająć się jego ograniczaniem, zaś średnie sukcesywnie zmniejszać. Nie wolno także dopuścić do zwiększenia małych zagrożeń.
5. Przygotowanie dokumentacji oceny ryzyka zawodowego – choć w prawie nie istnieje wzór takiego dokumentu, trzeba go koniecznie przygotować. Osoba wykonująca ocenę ryzyka zawodowego musi się na nim podpisać. Przykłady tego typu dokumentów można znaleźć w Internecie i na nich się wzorować.

Kto dokonuje oceny ryzyka zawodowego?

Ocenę ryzyka zawodowego dokonuje się na zlecenie pracodawcy, a więc to on wybiera osobę odpowiedzialną za to zadanie. Decyzję jednak powinien podjąć po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami. Oczywiście ocenę ryzyka zawodowego należy powierzyć osobie o odpowiednich kompetencjach. Mogą to być:

• pracownicy służby BHP w danym miejscu pracy;
• osoby, które wykonują zadania służby BHP w danym miejscu pracy;
• specjaliści spoza zakładu pracy – tylko w przypadku, gdy w firmie nie ma osoby o odpowiednich kwalifikacjach.

Pracodawcy najczęściej poleca się, aby powierzył ocenę ryzyka zawodowego pracownikowi ze szczebla najwyższego kierownictwa. Co ciekawe, w małych zakładach to zadanie może wykonać również sam pracodawca, o ile tylko posiada odpowiednie kompetencje.