Wchodzą w życie nowe przepisy mające na celu zapobieganie pożarom w miejscach magazynowania odpadów. Nowelizacja Ustawy o odpadach miała obowiązywać od 5 września 2019 r., jednak ostatecznie termin na dostosowanie się do nowych wymogów został przesunięty do 5 marca 2020 r.

 

Odpady mogą być magazynowane, jeżeli taka konieczność wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych, nie dłużej jednak niż przez:

  • 1 rok – w przypadku magazynowania odpadów niebezpiecznych, odpadów palnych, niesegregowanych odpadów komunalnych i odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych,
  • 3 lata – w przypadku magazynowania pozostałych odpadów.

Prowadzenie zbierania i przetwarzania odpadów wymaga posiadania zezwolenia. Nowelizacja Ustawy o odpadach zmieniła sposób jego uzyskania. Zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie odpadów wydaje właściwy organ ze względu na miejsce prowadzenia działalności: marszałek województwa lub starosta.

Do wniosku o zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów dołącza się między innymi operat przeciwpożarowy. Dotyczy to wszystkich podmiotów, które zbierają lub przetwarzają odpady palne.

Do odpadów palnych zgodnie z Ustawą o odpadach zalicza się:

  1. paliwo alternatywne oraz odpady przeznaczone bezpośrednio do produkcji takiego paliwa,
  2. papier oraz tektura,
  3. tekstylia,
  4. odpady wielkogabarytowe, z wyłączeniem odpadów metali,
  5. tworzywa sztuczne, w tym folia, oraz opony i inne odpady z gumy,
  6. drewno i odpady drewnopochodne,
  7. odpady pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych, z wyłączeniem odpadów pochodzących z termicznego przetwarzania odpadów,
  8. odpady wielomateriałowe złożone z materiałów, o których mowa w pkt 2, 3, 5 lub 6.

Czym jest operat przeciwpożarowy?

Operat przeciwpożarowy jest to dokument zawierający warunki ochrony przeciwpożarowej instalacji, obiektu lub jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów, uzgodnione z komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej Straży Pożarnej.

Operat przeciwpożarowy jest wykonywany przez:

  • rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych – w przypadku gdy organem właściwym jest marszałek województwa albo regionalny dyrektor ochrony środowiska,
  • osobę wykonującą czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej – w przypadku gdy organem właściwym jest starosta.

Rzeczoznawcą może być osoba, która posiada kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa lub posiada tytuł zawodowy inżynier lub magister inżynier oraz przygotowanie zawodowe potwierdzone zdanym egzaminem. Z kolei osoby wykonujące czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej niezatrudnione w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, powinny posiadać tytuł zawodowy inżynier pożarnictwa lub ukończone w Szkole Głównej Służby Pożarniczej studia wyższe w zakresie inżynierii bezpieczeństwa w specjalności inżynieria bezpieczeństwa pożarowego.

 

Operat przeciwpożarowy – podstawa prawna

Operat przeciwpożarowy musi zawierać dane niezbędne do stwierdzenia zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, obejmujące w szczególności:

  1. informacje o powierzchni, wysokości i liczbie kondygnacji,
  2. charakterystykę zagrożenia pożarowego,
  3. informacje o kategorii zagrożenia ludzi oraz przewidywanej liczbie osób na każdej kondygnacji i w pomieszczeniach, których drzwi ewakuacyjne powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczeń,
  4. informacje o przewidywanej gęstości obciążenia ogniowego,
  5. ocenę zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych,
  6. informacje o klasie odporności pożarowej oraz klasie odporności ogniowej i stopniu rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych,
  7. informacje o podziale na strefy pożarowe oraz strefy dymowe,
  8. informacje o usytuowaniu z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, w tym o odległości od obiektów sąsiadujących,
  9. informacje o warunkach i strategii ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób,
  10. informacje o sposobie zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych, a w szczególności wentylacyjnej, ogrzewczej, gazowej, elektrycznej, teletechnicznej i piorunochronnej,
  11. informacje o doborze urządzeń przeciwpożarowych i innych urządzeń służących bezpieczeństwu pożarowemu, dostosowanym do wymagań wynikających z przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej i przyjętych scenariuszy pożarowych, z podstawową charakterystyką tych urządzeń,
  12. informacje o wyposażeniu w gaśnice,
  13. informacje o przygotowaniu obiektu budowlanego i terenu do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych, a w szczególności informacje o drogach pożarowych, zaopatrzeniu w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru oraz o sprzęcie służącym do tych działań.

Zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów są wydawane po przeprowadzeniu przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej kontroli miejsc, w których ma być prowadzone przetwarzanie lub zbieranie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach oraz zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w operacie przeciwpożarowym.

Z obowiązku przeprowadzania kontroli przez komendanta PSP oraz wykonania operatu przeciwpożarowego są zwolnione podmioty ubiegające się o zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie wyłącznie odpadów niepalnych.

Operat przeciwpożarowy odpady niepalne

Wykaz kategorii odpadów niepalnych określa Załącznik nr 2a do Ustawy o odpadach:

  1. odpady obojętne,
  2. odpady spełniające kryteria dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów obojętnych,
  3. odpady budowlano-rozbiórkowe, z wyłączeniem odpadów drewna i odpadów tworzyw sztucznych,
  4. szkło,
  5. odpady zeszklone i z procesów zeszkliwiania,
  6. minerały (np. piasek i kamienie, kruszywo),
  7. gleba i ziemia, w tym urobek z pogłębiania,
  8. odpady metali,
  9. odpady fosfogipsów,
  10.  odpady gipsów,
  11. żużle, popioły paleniskowe, pyły z kotłów, popioły lotne, w tym piaski ze złóż fluidalnych, mieszanki popiołowożużlowe,
  12. rdzenie i formy odlewnicze,
  13. odpady materiałów ceramicznych,
  14. odpady powstałe z materiałów ogniotrwałych,
  15. odpady spoiw mineralnych, w tym cementu, wapna i tynku.

 

Za odpady niepalne mogą zostać uznane także odpady należące do kategorii innych niż wymienione w załączniku nr 2a do Ustawy o odpadach, jeżeli nie są zdolne do palenia się, w szczególności ze względu na sposób magazynowania lub składowania tych odpadów, ich skład chemiczny lub postać. Uznania odpadów za niepalne dokonuje się indywidualnie w każdym przypadku w odniesieniu do określonego stanu faktycznego. Przy dokonywaniu uznania odpadów za niepalne można na zasadzie dobrowolności, wykorzystać opinie rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych lub osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej, a w przypadku braku takiej możliwości – instytutów badawczych lub ośrodków naukowych specjalizujących się w badaniach w zakresie palności.

Operat przeciwpożarowy wzór

W związku z brakiem rozporządzenia wykonawczego określającego zakres i formę operatu przeciwpożarowego, tworzony jest na podstawie zapisów paragrafu 4 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej z dnia 2 grudnia 2015 r.

Źródła:
1. Ustawa z dnia 14.12.2012 r. o odpadach, z późn. zm.
2. Ustawa z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, z późn. zm.
3. Ustawa z dnia 19.07.2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej z dnia 2 grudnia 2015 r.
5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach z dnia 16 lipca 2015 r.